Najbardziej znane nam - Polakom - europejskie deptaki, to: Champs Elisee, Unter der Linden,
Vaclavske Namesti i oczywiście - Piotrkowska. Na Ramblę najłatwiej dostać się z Estadio Camp
Nou zieloną linią metra, z przystanku Les Corts, jadąc w kierunku Trinitat Nova. Wiosenny spacer
La Rambla warto jednak zacząć od jednej z budowli Gaudiego: od Casa Batlló lub Casa Calvet.
Casa Batlló to kamienica, stojąca przy skrzyżowaniu Passeig de Gracia i Carrer d'Aragó, wzniesiona
w roku 1877. W 1900 jej właścicielem został producent tekstyliów, niejaki Josep Batlló y Casanovas,
który początkowo zamierzał ją zburzyć, by postawić nową. Ostatecznie zdecydował się przebudo-
wać, powierzając to zadanie Antonio Gaudiemu oraz Josepe Bayó y Fontiemu. Efekt przebudowy,
przeprowadzonej w latach 1904-6, pod osobistym nadzorem Gaudíego, dostrzegalny jest przede
wszystkim w oryginalnej fasadzie z kolumnami w kształcie kości, balkonami imitującymi czaszki
jaszczurów i fakturą kolorowych ceramicznych łusek, pokrywających ściany i dach. Całość nawią-
zywać ma do ważnej dla Katalończyków legendy o św. Jerzym i smoku. Gaudi zaprojektował także
wyposażenie wnętrz, w tym: meble i oświetlenie. Casa Batlló znajduje się na liście światowego
dziedzictwa kultury UNESCO.
Antonio Gaudi, właściwie: Antoni Placid Guillem y Cornet, urodził się w Reus koło Tarragony
(Katalonia) w 1852, w wielodzietnej rodzinie kotlarskiej. Był tercjarzem franciszkańskim, Sługą
Bożym Kościoła katolickiego. Potrącony przez trolejbus (bądź tramwaj), nierozpoznany, zmarł w
Barcelonie, wwieku 74 lat, w nędznych warunkach, pod kiepską opieką, w miejskim szpitalu Santa
Creu.
Casa Calvet zaprojektowana została dla tekstylnego fabrykanta: Pere Calveta i posadowiona
przy Carrer de Casp (blisko przystanku czerwonej linii metra na Pl. d'Urquinaona). Postawiona na
przełomie wieków: XIX i XX, była jedynym projektem Gaudiego, docenionym przez władze miasta,
a przecież na miasta tego oblicze wywarł piętno, jakiego żaden rajca nie dokonał w długiej historii
Barcelony. Rozsławił ją na cały świat po dzień dzisiejszy. Podczas spaceru La Rambla poznamy
jeszcze jedno dzieło legendarnego twórcy bajkowej architektury secesyjnej. Tolerancyjnie trzeba
uznać także racje tych (ponuraków), którym projekty Gaudiego wydają się dość kiczowate w
swoim ekspresyjnym modernizmie.
Tak od Casa Batlló, jak i Casa Calvet jest nie więcej, niż kwadrans spaceru do Plaça de
Catalunya, centralnego placu wielkiego miasta, węzła jego licznych linii komunikacyjnych. Dziewięć
ulic z Placu wychodzi. Aktualny jego wygląd ukształtowany został pomiędzy światowymi wystawa-
mi, zorganizowanymi w Barcelonie: pierwszą - w 1888 i drugą - w 1929. O tym, jak rozbudowała
się Barcelona w ciągu 150 lat, świadczy fakt, że w połowie XIX w. była tu wieś, w pobliżu wałów
miejskich. Przeszło kilometrowej długości Aleję La Rambla umieszczono w dawnym korycie
sezonowej rzeki, do czego nawiązuje jej nazwa. Biegnie od skrzyżowania z Gran Via de les Corts
Catalanes do Morza Śródziemnego. Właściwy deptak po spacerowej, szerokiej alei pomiędzy
jezdniami, rozpoczyna się od Placu Katalońskiego. Dzieli się na 5 odcinków, nazywanych: Rambla
de Canaletes, Rambla dels Estudis, Rambla de las Flors lub Rambla de Sant Josep, Rambla del
Centre lub Rambla dels Caputxins, oraz Rambla de Santa Monica. Drewniane, szerokie molo Rambla
de Mar, stanowi przedłużenie lądowej alei do cypla, zwanego Moll Espanya, pozwala dotrzeć do
kompleksu rozrywkowego Maremagnum z L'Aquarium, multikinem, sklepami i restauracjami oraz
obejść Port Vell [Stary Port], będący obecnie wielką mariną jachtową.
Odcinek Rambla dels Estudis kończy się na skrzyżowaniu z Carrer el Carme, przy którym stoi
pojezuicki, barokowy, jednonawowy kościół Matki Bożej Betlejemskiej [La iglesia de la Madre de
Dios de Belén lub po katalońsku: Església de la Mare de Déu de Betlem]. Postawiony był w 1729,
spalony w 1936, podczas wojny domowej i odbudowany. Stąd dalej na południe biegnie odcinek
zwany Rambla de las Flors albo Rambla de Sant Josep. Carrer de la Portaferrissa warto zboczyć
na wschód, dochodząc w 5 minut do gotyckiej katedry św. Krzyża i św. Eulalii [Catedral de La
Santa Creu i Santa Eulalia], potocznie zwanej: La Seu. Pierwotna, romańska katedra Wizygotów,
budowana była od końca VI do trzeciej ćwierci IX w. Budowę świątyni gotyckiej rozpoczęto w 1298
i trwa, w zasadzie, do dnia dzisiejszego. Neogotycki portal dostawiony został w 1888, w roku
Powszechnej Wystawy w Barcelonie. Budowę kopuły zaś ukończono w 1913. Od 2005 trwa remont
generalny katedry, mający kosztować 7 mln euro. Piękna krypta, z alabastrowym sarkofagiem św.
Eulalii, pochodzi z 1326 r. Zachował się napis na oryginalnym grobowcu z 877 roku, informujący o
męczeńskiej śmierci świętej w Barcelonie, w drugi dzień idów lutowych (w IV w.).
Obchodząc zabudowania episkopalne, otaczające katedrę i przylegający do niej klasztor
pobenedyktyński (na którego wirydarzu, zgodnie z tradycją, powinno znajdować się zawsze 13
żywych gęsi), dotrzemy na Plaça de Sant Jaume. Był to centralny plac historycznej Barcelony, z
kościołem św. Jakuba. Z początkiem XIX w. kościół zburzono, a plac przebudowany został w stylu
klasycystycznym. Stoi przy nim gmach autonomicznego parlamentu Katalonii i ratusz miejski.
Nazwa Gótic Barri, czyli średniowiecznej Barcelony, otoczonej murami, zburzonymi w XIX w.,
niezbyt dokładnie określa styl tutejszej architektury. Średniowieczny gotyk miesza się bowiem z
dziewiętnastowiecznym neogotykiem, nieliczne fragmenty romańskich budowli próbują uzupełniać
monumentalne imitacje z lat trzydziestych XX w. Jest trochę renesansu, sporo klasycyzmu i
neoklasycyzmu i o dziwo - bardzo mało baroku. Owa architektoniczna mozaika świadczy o dotkli-
wym zniszczeniu miasta, podczas wojny domowej. Powracamy na Ramblę obok bazyliki mniejszej
p.w. Matki Boskiej Sosnowej [Santa Maria del Pi]. Nazwa pochodzi od sosny, rosnącej przed
ciekawą, gotycką fasadą kościoła. Istniejąca świątynia pobudowana została w XIV wieku, w miejscu
romańskiej, datowanej na rok 987. Niszczona była przez trzęsienie ziemi w 1428 i zbombardowana
w 1714, podczas wojny sukcesyjnej.
Rambla del Centre albo Rambla dels Caputxins zaczyna się na gwiaździstym skrzyżowaniu
wielu ulic, z mozaiką chodnikową autorstwa Joana Miro, nad stacją metra Liceu. W pobliżu znajduje
się budynek opery miejskiej i teatru Gran Teatre del Liceu z połowy XIX w., zniszczony przez pożar
w 1994, lecz odbudowany w 1999. Z powodu kryzysu ekonomicznego, z jakim boryka się Hiszpania
od 2011 roku, oraz wielkiego zadłużenia opery, dyrekcja zapowiedziała drastyczną redukcję
spektakli. To tutaj, na Placa de la Boqueria, 17 sierpnia 2017, terrorysta muzułmański zabił 13 osób,
rozjeżdżając samochodem dostawczym tłum przechodniów.
Joan Miró y Ferra urodził się 20 kwietnia 1893 w Barcelonie. W 1921 przeprowadził się do
Paryża, a w 1956 zamieszkał we własnej willi w Palma de Majorka, w której, po jego śmierci (25
grudnia 1983), urządzone zostało muzeum prac artysty. Drugie muzeum Fundacji Joana Miró mieści
się na wzgórzu Montjuic w Barcelonie. Światowej sławy malarz, rzeźbiarz i ceramik, sprzeciwiał się
klasyfikacji go do jakiejkolwiek stylistyki artystycznej. Krytycy sztuki odnajdują w jego twórczości
wpływy fowizmu, kubizmu, dadaizmu. Ojciec surrealizmu, André Breton nazwał Miró: "najbardziej
surrealistycznym spośród nas wszystkich". W 1957 został Satrapą Kolegium 'Patafizyki, ugrupowa-
nia artystycznego, odwołującego się do Alfreda Jarry'ego, autora sztuki Ubu Król czyli Polacy.
Wiosenny spacer La Rambla
